Wilt u onze kliniek in Valkenswaard bezoeken, let dan goed op!
De kruising Nieuw Waalreseweg en Dommelseweg is gesloten! Lees hier meer informatie.

Kleine herkauwers

De zorg voor uw dieren in goede handen

  • Jacobskruiskruid
  • Blauwtong
  • Madenziekte bij het schaap
  • Q-koorts
  • Weeldeziekte

Jacobskruiskruid

Jacobskruiskruid

In Nederland is Jacobskruiskruid op veel plekken aanwezig. Je ziet de gele bloemetjes in de berm langs de weg staan maar ook in de weilanden. De plant is zeer giftig bij inname, zowel vers als in hooi of kuilvoer. De meeste dieren laten ze vers staan (mits er genoeg ander voer is) maar in hooi of kuil eten de meeste dieren het gewoon op.

Vooral paarden, koeien, schapen en geiten zijn erg gevoelig voor het gif uit het Jacobskruiskruid.

Het grootste gevaar van het gif is dat het een cumulatieve werking heeft (het stapelt zich op). Er is dus geen veilige hoeveelheid die een dier kan binnen krijgen, maar het gif wordt permanent opgeslagen in de lever en veroorzaakt daar een ernstige ongeneeslijke leverschade die uiteindelijk tot sterfte zal leiden. Iedere opname, hoe weinig dan ook, wordt opgenomen door de lever en na inname van een zekere hoeveelheid sterft het dier. Of nu die hoeveelheid is ingenomen tijdens één maaltijd of in kleine porties gedurende meerdere jaren maakt niet uit. Als de dodelijke hoeveelheid is bereikt is het te laat. Een tegengif bestaat niet, medicijnen zijn er niet en genezing is onmogelijk. Aangetaste dieren worden sloom, gaan in conditie achteruit, krijgen een doffe vacht en een verminderde eetlust. De diagnose is moeilijk te stellen, maar de dieren gaan altijd dood.

Blauwtong

Blauwtong

Blauwtong is een door insecten (knutten) overgedragen virusziekte van schapen, geiten en runderen. Door de milde ziekteverschijnselen zorgt blauwtong bij runderen doorgaans voor weinig directe schade.

Hoewel insecten (knutten) het virus overbrengen, kunnen runderen en andere herkauwers een grote rol spelen bij de verspreiding en het in stand houden van de infectie in een gebied. Blauwtong bij schapen brengt doorgaans ernstiger symptomen met zich mee.

Symptomen van Blauwtong

  • Koorts
  • Ontstoken slijmvliezen van neus en bek
  • Zweertjes aan de uier
  • Zwelling van de kroonranden

Waar komt blauwtong voor?

De verspreiding van blauwtong is afhankelijk van het verspreidingsgebied van de knut. De knut komt voornamelijk rond de evenaar voor. Met het opwarmen van de aarde breidt het verspreidingsgebied van de knut zich uit en daarmee ook het verspreidingsgebied van blauw-tong. De ziekte is inmiddels aangetroffen in Australië, Afrika, Azië, Amerika en Europa. Binnen Europa komt blauwtong voor in Spanje, Griekenland en Italië. In augustus 2006 is er een uitbraak in Nederland, België, Frankrijk en Duitsland geweest

Hoe bestrijden we blauwtong?

In landen waar blauwtong voorkomt kunnen dieren tegen de ziekte worden gevaccineerd. Schapen dienen éénmalig gevaccineerd te worden, geiten en runderen tweemaal met 3-4 weken tussentijd. Daarnaast is het effectief om de vector, de knut, te bestrijden om verdere verspreiding te voorkomen, hoewel dit door de vele reisbewegingen vandaag de dag niet 100% zal lukken. Omdat de knut culicoides imicola in Nederland, België en Duitsland kan overwinteren bestaat het vermoeden dat blauwtong een inheemse ziekte zal worden.

Madenziekte bij het schaap

Madenziekte bij het schaap

Myasis oftewel madenziekte is een van de grootste problemen in de schapenhouderij. De infectie ontwikkelt zich als de groene vleesvlieg eitjes legt in de vacht van het schaap.

Bij warm weer komen uit deze eitjes binnen 24 uur de maden en deze kunnen in zeer korte tijd ernstige schade aanrichten aan de huid van het schaap. In eerste instantie worden de schapen onrustig en gaan schuren, om daarna sloom te worden en snel achteruit te gaan. De aangedane plekken kunnen over het gehele lichaam voorkomen. De groene vleesvlieg is het actiefst gedurende de zomermaanden, met een piek in juli, augustus en september. Hebben de schapen vieze staarten door een te rijk rantsoen of een wormeninfectie dan zien we myiasis vooral rond de anus ontstaan.

Om myiasis te voorkomen is het belangrijk de schapen tijdig te scheren en eventueel kunnen schapen preventief behandeld worden.

Q-koorts

Q-koorts

Q koorts is een ziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie en vooral bij herkauwers (schapen, geiten en in mindere mate koeien) problemen kan veroorzaken. Besmette dieren worden in de meeste gevallen niet ziek, maar kunnen de bacterie in grote hoeveelheden uitscheiden rond en na de geboorte. Dit geldt zeker als er sprake is geweest van een abortus ten gevolge van Q koorts.

Geiten en schapen op professionele bedrijven en op bedrijven met een publieke functie, zoals bijvoorbeeld kinderboerderijen, zorgboerderijen en geitjes op bejaardentehuizen, moeten verplicht gevaccineerd voor Q-koorts.

Veelgestelde vragen

Wat zijn de symptomen van Q-koorts bij dieren?

Het meest opvallende verschijnsel onder een besmette koppel dieren is dan ook abortus, maar ook doodgeboren lammeren en slap geboren lammeren worden vaak gezien.

Is Q-koorts besmettelijk?

De ziekte is een zoönose! Dat wil zeggen dat mensen zich ook kunnen besmetten en er ook ziek van kunnen worden. Tot 2007 werden in ons land gemiddeld 15 personen ziek door Q koorts; in de eerste helft van 2008 zijn al meer dan 800 zieke personen geregistreerd. Mensen krijgen de bacterie waarschijnlijk binnen door het inademen van stof. De bacterie kan namelijk maanden in mest, stof en zand overleven en door verwaaiïng in de lucht verspreid worden.

Wat zijn de symptomen van Q-koorts bij de mens?

De ziekte kan niet van mens op mens overgedragen worden. Bij de meeste mensen verloopt een besmetting zonder symptomen. Soms lijken de verschijnselen op een mild griepje, maar bij een ernstiger verloop kan heftige hoofdpijn en hoge koorts optreden. Soms gaat dit gepaard met spierpijn, misselijkheid, braken, longontsteking en pijn op de borst. Bij zwangere vrouwen kan abortus optreden.

Weeldeziekte

Weeldeziekte

“Het Bloed” bij schapen wordt ook wel weeldeziekte of enterotoxaemie genoemd. De ziekte wordt veroorzaakt door de bacterie Clostridium perfringens, een bacterie die als normale darmbewoner bij elk schaap aanwezig is.

Indien de omstandigheden in de darmen veranderen, met name door een te royale, eiwitrijke voeding, dan kunnen deze bacteriën zich sterk vermeerderen waarbij ze gifstoffen produceren die een bloedvergiftiging veroorzaken.

Het beeld van de aandoening verloopt meestal zeer snel: men treft vaak in korte tijd meerdere dode lammeren aan en het zijn meestal de beste, snelst groeiende lammeren die het eerste sterven. Behandeling komt eigenlijk altijd te laat! Uitval ten gevolge van het bloed kan door managementmaatregelen maar met name door vaccinatie tot een minimum beperkt worden.

Vraag onze herkauwdierenartsen om advies om zodoende samen met U een vaccinatieschema voor Uw bedrijf op te stellen.

Terug naar landbouwhuisdieren