Nierfalen

We zien in de praktijk regelmatig nierproblemen of nierfalen bij de kat. Met name bij oudere katten zien we vaak (chronische) nierziekten, echter kan het ook bij jongere katten voorkomen. De nieren hebben belangrijke functies in het lichaam, de afvoer van afvalstoffen en de regulatie van belangrijke stoffen in het bloed (elektrolyten). Ze functioneren eigenlijk als een soort filter van het bloed. Daarnaast zijn ze verantwoordelijk voor de regulatie van de vochtbalans en de bloeddruk.

Doordat de nieren de vochtbalans reguleren is een belangrijk symptoom van problemen aan de nieren veel drinken en veel plassen. De nieren hebben een grote reserve capaciteit, we meten pas een verhoging van de nierwaarden in het bloed als 75% van de nierfunctie verloren gegaan is!

Herkent u de volgende symptomen?

  • Zeer veel drinken
  • Zeer veel plassen
  • Vermageren
  • Slechte eetlust
  • Misselijkheid / braken
  • Stinkende geur uit de bek
  • Mottige, openstaande vacht die niet meer blinkt
Plan een afspraak

Veelgestelde vragen

  • We kennen verschillende vormen van nierfalen, welke verschillende oorzaken hebben. De 2 vormen die we kennen zijn:

    • Acuut nierfalen
    • Chronisch nierfalen

    Zoals de naam al aangeeft ontstaat acuut nierfalen vaak snel. Door gericht onderzoek te doen kan er vaak een oorzaak gevonden worden welke meestal goed te behandelen is. Bij chronisch nierfalen zijn de nieren onherstelbaar beschadigd geraakt. Vaak verloopt dit heel geleidelijk, en is de primaire oorzaak niet meer te achterhalen. Echter blijft het belangrijk om onderzoek naar de oorzaak te doen, om zo gericht mogelijk te kunnen behandelen.

  • Er zijn veel verschillende mogelijke oorzaken voor nierfalen. In sommige gevallen is het probleem aangeboren. Er zijn ook erfelijke varianten van nierfalen beschreven.

    • Urineweginfecties: Urineweg infecties komen regelmatig voor. Vaak begint dit met een blaasontsteking, maar als dit niet tijdig onderkent wordt kunnen de bacteriën in het nierbekken terecht komen en hier voor verlies van de nierfunctie zorgen.
    Dit kan worden aangetoond door middel van echografisch onderzoek van de urinewegen in combinatie met een bacteriologisch onderzoek van de urine.
    • Nefrolithiasis (nierstenen):  Door verschillende oorzaken kunnen nierstenen vormen in de nieren. Afhankelijk van de locatie waar ze zich bevinden kunnen ze al dan niet tot klachten leiden. Met name als er obstructie van de ureter (buis van nier naar blaas) plaats vindt kunnen de nieren niet meer functioneren. De urine kan dan niet meer doorstromen naar de blaas, waardoor er stuwing plaats vindt. Als deze obstructie niet acuut opgelost wordt kan de nier onherstelbaar beschadigd raken.
    • Erfelijke aandoeningen: Polycystic Kidney disease (een aandoening waarbij cysten in de nieren gevormd worden), amyloïdose (stapeling van bepaalde eiwitten in de nieren).
    • Vergiftiging: koelvloeistof, bepaalde planten (o.a. lelies), antivriesvloeistof etc.
    • Tumoren: Er komen bepaalde tumoren voor welke de nieren kunnen aantasten, bijvoorbeeld maligne lymfoom.
    • Verminderde doorbloeding van de nieren: Door een te lage bloeddruk kunnen de nieren niet goed functioneren. De filtercapaciteit neemt af.
    • Ontstekingen elders in het lichaam: Bij bepaalde ontstekingen kunnen kleine immuuncomplexen vastlopen in de nieren en daardoor voor schade zorgen.
    • Bepaalde soorten medicatie kunnen schadelijk zijn voor de nieren, bijvoorbeeld bepaalde typen pijnstillers (NSAID’s), ACE-remmers en bepaalde soorten antibiotica.

  • Indien uw dier verdacht wordt van een nierprobleem zal de dierenarts verschillende onderzoeken willen uitvoeren om de nierfunctie te onderzoeken en de oorzaak te achterhalen. Vaak wordt gekozen voor bloed- en urineonderzoek, beeldvorming (echografie) en een bloeddrukmeting.

  • Acuut nierfalen komt voor bij katten op alle leeftijden. Een kat met acuut nierfalen is ineens doodziek, terwijl er eerder niets aan de hand was. De kat wordt misselijk, wil niets eten, drinkt en plast heel veel of juist helemaal niet meer en is erg apathisch. De meest voorkomende oorzaken voor acuut nierfalen zijn een intoxicatie (vergiftiging), nierbekken ontsteking of obstructie van de urinewegen (bijvoorbeeld door stenen of gruis). Als de oorzaak snel wordt opgelost kan de kat volledig herstellen zonder restschade. Behandeling bestaat naast aanpakken van de oorzaak uit intensieve infuustherapie.

  • Chronisch nierfalen zien we met name bij oudere katten. Bij chronisch nierfalen is een gedeelte van de nieren onherstelbaar beschadigd. Het kent een progressief verloop, dat wil zeggen dat de nieren steeds minder goed gaan functioneren. Chronisch nierfalen is niet te genezen. Het doel van de behandeling is het verloop afremmen en de levenskwaliteit te verbeteren.

    Het belangrijkste onderdeel van de behandeling is aanpassen van het dieet. Een nierdieet zorgt ervoor dat er minder afvalstoffen geproduceerd worden. Er zitten hoogwaardige eiwitten in en een verlaagd fosfaat gehalte. Hierdoor blijven er minder afvalstoffen in het bloed circuleren en hoeven de nieren minder afvalstoffen af te voeren. Fosfaat kan neerslaan in de nieren en verslechtering van de nierfunctie veroorzaken. Vaak zien we dat katten met chronisch nierfalen problemen hebben met het op peil houden van de vochtbalans. Daarom wordt vaak vocht bijgegeven, soms via een infuus rechtstreeks in de bloedbaan, soms onder de huid. Daarnaast kan besloten worden om medicatie toe te dienen, bijvoorbeeld tegen de misselijkheid, eetlust opwekkers, fosfaatbinders, medicatie die eiwitverlies tegen gaan en pijnstillers.

    De prognose is sterk afhankelijk van verschillende factoren. Met name het stadium waarin de kat zich bevindt om het moment dat de diagnose gesteld wordt, de oorzaak en of er sprake is van eiwitverlies via de nieren hebben grote invloed op de prognose. Regelmatige controle is nodig om de therapie bij te stellen waar nodig.

Terug naar aandoeningen